Chrzest
Jakie wymogi stawia Kościół przed proszącymi o chrzest dziecka i duszpasterzami odpowiedzialnymi
za udzielenie tego sakramentu?
1. Z prośbą o udzielenie chrztu należy zwracać się do parafii, w której mieszkają rodzice dziecka. Stąd istotne jest,
aby zgłaszający chrzest przyszli po prostu do biura własnej parafii, aby tam zgłosić urodzenie się dziecka i poprosić
o udzielenie sakramentu chrztu św.
2. Chrzest powinni zgłaszać rodzice dziecka, a więc ojciec i matka, chyba, że jakaś uzasadniona przyczyna uniemożliwia
obecność któregoś z nich.
3. Osobą kompetentną do przyjęcia zgłoszenia chrztu jest duszpasterz, a więc duchowny, i to nie każdy, lecz ten,
który rzeczywiście pracuje duszpastersko w danej parafii. Powinien on w serdecznej i taktownej rozmowie, nie tylko
poznać życie religijne środowiska w którym dziecko będzie wychowywane, ale przede wszystkim udzielić rad
i potrzebnych wskazówek związanych z wychowaniem religijnym dziecka, stosownie do potrzeb wynikających
ze świadomości religijnej rodziców. Warto również zachęcić rodziców do przyjęcia Eucharystii (jeśli jest to możliwe)
w dniu chrztu dziecka oraz pouczyć o chrześcijańskim charakterze uroczystości domowych. Widzimy, że spotkanie
w biurze parafialnym ma służyć nie tylko załatwieniu formalności, związanych z zapisaniem dziecka i omówieniu przebiegu
ceremonii udzielania chrztu św., ale także jest okazją do krótkiej katechezy przybliżającej zainteresowanym istotę
tego sakramentu.
4. Przy zgłaszaniu dziecka do chrztu, w celu spisania aktu chrztu, należy przedłożyć:
• metrykę urodzenia dziecka z Urzędu Stanu Cywilnego;
• świadectwo ślubu kościelnego rodziców dziecka;
• jeśli kandydaci na chrzestnych pochodzą z innej parafii, zaświadczenie od ich proboszcza, zezwalające na dopuszczenie
do podjęcia funkcji chrzestnego.
1. Na podstawie dostarczonych dokumentów, duszpasterz dokonuje wpisu do księgi ochrzczonych sporządzając akt chrztu
dziecka. Zaraz po spisaniu tego aktu lub w innym terminie, najpóźniej jednak tuż po liturgii chrztu, rodzice i chrzestni
składają podpisy w księdze ochrzczonych.
2. Wskazane jest, aby podczas zgłoszenia dziecka do chrztu, rodzicom i chrzestnym, dać karteczki do spowiedzi
i poinformować ich o katechezie, przygotowującej do świadomego uczestnictwa w obrzędzie chrztu i odpowiedzialnego
wypełniania odpowiednich funkcji, związanych z religijnym oddziaływaniem na ochrzczonego. Podczas tej katechezy
można zebrać wręczone wcześniej karteczki, na których został odnotowany fakt przystąpienia do spowiedzi św. rodziców
dziecka i chrzestnych.
Wymogi i zadania stawiane rodzicom chrzestnym
Chrzestni powinni być obecni jako urzędowi przedstawiciele wierzącego ludu Bożego, reprezentują więc Kościół.
W jego imieniu chrzestni przyjmują zobowiązanie troski o rozwój wiary dziecka, zwłaszcza dając świadectwo swoim życiem.
Chociaż rola chrzestnych jest pomocnicza w stosunku do rodziców naturalnych, to jednak oni deklarują pomoc rodzicom
w realizacji istotnych obowiązków wiary i naturalnych powinności, zwłaszcza odnośnie do wychowania i religijno - ludzkiej
formacji dziecka. W przypadku, kiedy rodzice naturalni są słabo praktykującymi, czy nawet obojętnymi katolikami,
to rola chrzestnych nabiera pierwszorzędnego znaczenia, a więc mają zapewnić dziecku chrześcijańskie wychowanie.
W związku z tym Kościół stawia przed chrzestnymi następujące wymagania (kan. 874):
- powinni być wybrani przez rodziców dziecka lub przyjmującego chrzest;
- wyrazili gotowość podjęcia się tego zadania i mają intencję pełnienia tej posługi;
- ukończyli 16. rok życia;
- są praktykującymi katolikami i przyjęli już sakrament bierzmowania, prowadzą życie eucharystyczne, żyją zgodnie z wiarą
i są odpowiedni do podjęcia się zadania chrzestnego;
- nie zaciągnęli kary kościelnej, np. ekskomuniki za przerwanie ciąży;
- nie są rodzicami naturalnymi dziecka.
Wyjątkowo chrzestnym może być również osoba prawosławna, natomiast osoba należąca do innego Kościoła chrześcijańskiego
może być jedynie świadkiem chrztu (kan. 872). Prawo kościelne wymaga jednego chrzestnego, zaś utrwalona tradycja zaleca
wybrać chrzestnego ojca i matkę. Zdatność osoby do funkcji chrzestnego potwierdza jego własny proboszcz.
Wymagania kanoniczne jasno wskazują, że należy zerwać z praktyką wybierania na chrzestnych ludzi przypadkowych
lub przygodnych, zwłaszcza kierując się względami towarzyskimi, świeckimi bądź materialnymi. Nie należy duchowo
krzywdzić dzieci, prosząc na chrzestnych ludzi niewierzących, obojętnych religijnie czy niepraktykujących.
Chrzestni mają bowiem w czasie liturgii i w życiu codziennym otwarcie i prawdziwie wyznawać wiarę oraz odpowiedzialnie
zatroszczyć się o wychowanie religijne chrześniaka. Kościół przypomina, że nie można dopuszczać do pełnienia tego urzędu
osób żyjących bez ślubu kościelnego, w związkach niesakramentalnych lub np. młodzieży lekceważącej i zaniedbującej
obowiązek katechizacji. Rodziców chrzestnych należy również duszpastersko przygotować do liturgii i pełnienia obowiązków wiary,
wśród których najistotniejsze dotyczą podjętych zobowiązań wobec ochrzczonego i odpowiedzialności za jego życie religijne.
Chrzestni nie są figurantami w liturgii i życiu przyjmującego chrzest i włączonego do ludu Bożego.
Rodzice powinni się odpowiedzialnie zatroszczyć o chrzest dla swoich dzieci. Nieuzasadnione odkładanie chrztu
może pozbawić człowieka pełni łaski, zjednoczenia z Bogiem, a w konsekwencji daru zbawienia. Chrystus bowiem ustanowił
ten sakrament, aby on stanowił niejako bramę, przez którą człowiek wchodzi w tajemnice Bożej mocy i wiecznego życia.
Dla rodziny, przez długi czas, nowoochrzczony jest najprawdziwszą świątynią, w której mieszka Bóg.
Taki stan zobowiązuje rodzinę i wszystkich mieszkańców do autentycznego życia chrześcijańskiego i najgodniejszych postaw,
a w konsekwencji do dziękczynienia za odradzającą moc Jezusa Zbawiciela.